image

1.       معرفی سیستم مدیریت همیاران بازیافت

یکی از فعالیت های مهم سازمان پسماند شهرداری های کشور بحث تفکیک زباله از مبدا می­باشد. باید به این نکته اذعان داشت بعضی از موادی را که ما بعنوان زباله می‌پنداریم چنانچه مکانیزم بازیافت یا تفکیک بصورت صحیح انجام شود می‌تواند رسالت ما در پاسداری از سرزمین سبزمان را انجام داده و حتی باعث درآمدزایی برای کشور شود.
با توجه به مسائل بیان شده در زمینه تفکیک از مبدا زباله های خشک، این امر نیازمند مشارکت گسترده مردم که بهترین همیاران بازیافت هستند میباشد. لذا سیستم تشویق و فرهنگسازی در زمینه جمع آوری ، و وجود امکانات و پیش­نیازهای سخت افزاری این امر و از همه مهمتر وجود ساختار و سیستم نظام مند از دستورالعمل ها و قوانین حاکم بر این ساز و کار تا عینیت بخشیدن به بیانات در طرح از مهمترین مسائل رسیدن به این هدف می­باشد.
سازمان مدیریت پسماند به منظور ارتقاء سطح کمی و کیفی طرح تفکیک زباله از مبدأ وحفظ محیط زیست، اقدام به ایجاد طرح طلایی تفکیک از مبدا نموده است. در این طرح شهروندان بعنوان "همیاران بازیافت" با تحویل پسماندهای خشک بهغرفه‌های بازیافت سطح شهر و یا ثبت درخواست جمع آوری پسماندهای خود با اپلیکیشنی که در دست دارند، میتوانند با توجه به امتیازهای کسب شده خود اعتبار نقدی و یا انواع خدمات ویژه نظیر خرید کارت شارژو بسته های اینترنتی و ... دریافت کنند.

 

2.       هدف از سیستم مدیریت همیاران بازیافت

  • -    انجام وظیفه انسانی در کمک به محیط زیست در حد توان 
  • -    فرهنگ سازی تفکیک پسماندها از محل جمع آوری آنها توسط شهروندان 
  • -    ایجاد فرهنگ پسماند خشک سرمایه است نه زباله در بین شهروندان، مدیران استانی  و مجریان طرح 
  • -    ایجاد سیستم انگیزشی در بین شهروندان برای پیوستن به این طرح
  • -    تبدیل شهروندان به همیاران بازیافت برای موفق شدن این طرح
  • -    آسان سازی اقدامات مورد نیاز این طرح برای مشارکت شهروندان با اقدامات  تبلیغاتی، انگیزشی،در دسترس یودن پیش نیازهای شهروندان و اسان سازی نحوه تحویل این پسماندها به پیمانکاران این طرح
  • -    ایجاد دآرمد و اشتغال برای پیمانکاران و پرسنل مطبوع آنها
  • -    سهولت و مکانیزه کردن آموزش های مورد نیاز شهروندان
  • -    ایجاد NGO هایی در جهت آموزش به شهروندان در راستای این طرح 
  • -    کم کردن هزینه های دفع زباله های تفکیک نشده 
  • -    محاسبه روند میزان موفقیت این طرح از نظر حجمی، وزنی و ریالی برای آنالیز بهتر تصمیمات مدیران این طرح
  • -    انجام کاملا مکانیزه (سیستماتیک) این طرح جهت شفاف سازی بین همیاران بازیافت و پیمانکار و سازمان پسماند
  • -    اطلاع رسانی با ابزار های نرم افزاری به شهروندان جهت تشویق و دخیل کردن آنها در این طرح و استفاده از سیستم مویرگی برای مشارکت بیشتر در این طرح
  • -    یکپارچه سازی طرح برای استفاده از پایگاه اطلاعاتی متمرکز 
  • -    استفاده از نظرات و پیشنهادت شهروندان برای رفع ایرادات احتمالی طرح و انجام بازنگری های لازم 
  • -    سهولت در دریافت گزارشات مدیریتی
  • -    سهولت در پرداخت هزینه به همیاران محترم


3.       مزایای سیستم از سامانه مدیریت همیاران بازیافت

-    ایجاد بانک اطلاعاتی کاملا به روز از همیاران بازیافت 
-    تعریف نوع کالا (انبار مواد پسماندهای خشک مانند کاغذ، شیشه و .... و انبار مواد جایگزین (کالاهای مشوق)که غرفه ها به همیاران بازیافت می دهند)، ارزش کالا، وزن کالای جمع آوری شده، روش جمع آوری
-    فرم امتیاز دهی براساس خروجی هر ناحیه (تعریف شاخص های امتیاز دهی برای هر ایستگاه)
-    ثبت همیار توسط خود همیار در سیستم امتیاز دهی 
-    ثبت همیار توسط مسئول غرفه ها  در سیستم امتیاز دهی
-    سیستم قرعه کشی با توجه به امتیاز هر شخص
-    تعیین قیمت خرید و فروش ، تعریف کالای بازیافتی ، تعریف مبلغ کالای بازیافتی
-    تعریف همیارانی که مواد بازیافتی را به ایستگاه میدهند بعنوان معین(حذف شود) با مشخصات کامل با رویکرد مالی 
-    کاهش مراجعات و تماس های تلفنی شهروندان به سازمان و بهبود ارائه خدمات به شهروندان
-    پاسخگویی سریع و لحظه به لحظه به شهروندان و افزایش توجه و دلگرمی به شهروندان در جهت مشارکت در این طرح 
-    پردازش و بررسی صحت پیامک های ارسالی و ارسال پاسخ متناسب با پیامک های دریافتی در کوتاه ترین زمان به صورت اتوماتیک
-    در دسترس بودن گزارشات مدیریتی و اطلاعات آنلاین از وضعیت مشارکت شهروندان 
-    حذف اقدامات غیر ضروری صورت گرفته بصورت غیر سیتماتیک  
-    گزارش بر اساس فروش به تفیک نوع کالا (انبار مواد بازیافتی و انبار فروش) ، ارزش کالا، وزن کل پسماندهای جمع آوری شده، روش جمع آوری
-    گزارش براساس امتیاز هر همیار و کالای دریافتی
-    گزارش از موجودی انبار بازیافتی هر پیمانکار 
-    گزارش از موجودی انبار فروش در هر پیمانکار
-    گزارش براساس هر پیمانکار  باتوجه به فرم تقسیم بندی مناطق و ناحیه ها در هر شهر  (از انبار هر منطقه) در لحظه
-    گزارش از حساب هر همیار با توجه به پرداخت وجه یا کالا و نحوه و زمان های مراوده ایشان با پیمانکار

4.       امکانات سیستم مدیریت همیاران بازیافت
-    امکان تعریف کاربران نرم افزار با توجه به حق دسترسی به هر کاربر و ماهیت های دخیل در این پروژه
-    امکان تعریف متن پیامک های ارسالی به شهروندان در حالت¬های شماره سریال صحیح، اشتباه، تکراری یا مسدود شده 
-    امکان تشخیص و تفکیک شماره سریال، کدملی از سایر کاراکترها و ارسال پیامک مناسب بصورت آنی در صورت ارسال پیامک اشتباه توسط شهروندان
-    امکان انتخاب حالت  قطع و اتصال به پنل پیامک در هر لحظه
-    امکان مشاهده وضعیت حساب پنل پیامک
-    کارت عضویت (امکان ثبت اطلاعات شهروندان بصورت کدملی و شماره موبایل)
-    ارائه گزارش پیامک های دریافتی و ارسالی و وضعیت دلیوری
-    امتیازدهی کالاهای بازیافتی: ارائه گزارشی از کالاهای بازیافتی و امتیاز اختصاص داده شده به آنها
-    امتیاز هر ایستگاه: ارائه گزارشی از امتیاز ایستگاه با توجه به شاخص های امتیاز دهی
-    امکان مدیریت داده ها بصورت پشتیبان گیری غیرخودکار و خودکار بانک اطلاعاتی با امکان تنظیم مسیر، دوره، روزهفته و ساعت پشتیبان گیری خودکار
-    امکان بازگرداندن اطلاعات گذشته
-    ورودی از نرم افزار با فرمت نرم افزار Excel
-    انتخاب فایل و شیت مورد نظر
-    امکان ذخیره داده های فایل excel انتخابی 
-    بررسی پیامک های ثبت نشده
-    امکان بررسی پیامک های یک روز خاص و نمایش آمار تعداد پیامک های دریافتی، پیامک های اشتباه و تعداد پیامک های تکراری در آن روز و ثبت پیامک های ثبت نشده در سرور
-    ثبت اطلاعات مراجعین حضوری
-    امکان ثبتشهروندانی که در این طرح ما را همراهی می کنند به عنوان همیار در این سامانه می باشند.

-    ثبت نام اولیه همیار:
بدون مراجعه ی حضوری همیار اپلیکیشن را نصب کرده و پس از وارد کردن مشخصات فردی وارد اپلیکیشن می شود. که ابتدا شماره همراه خود را وارد نموده و توسط سرویس پیامک کد رهگیری برای همیار اس ام اس شده و با وارد نمودن آن نرم افزار فعال شده و آماده استفاده می باشد.
-    ویرایش مشخصات همیار: 
امکان ویرایش مشخصات شخصی توسط همیار
   موقعیت مکانی پرسنل پیمانکار (سیار):
مشاهده ی موقعیت مکانی تمامی پیمانکاران سیار به صورت لحظه¬ای رو نقشه و مسیر حرکت شان. مشاهده جرئیات که شامل عنوان غرفه سیار، نام پیمانکار، نام پرسنل غرفه، پلاک ماشین،نوع ماشین و سیر و روزکاری و ساعت کاری غرفه سیار را مشاهده نماید.
-    موقعیت مکانی پرسنل پیمانکار (غرفه های ثابت):
مشاهده ی موقعیت مکانی تمامی پیمانکاران ثابت (غرفه های ثابت) روی نقشه و قابلیت زوم و پیدا نمودن موقعیت دقیق مکانی پیمانکاران ثابت. مشاهده جرئیات که شامل عنوان غرفه ثابت، نام پرسنل غرفه، آدرس، مشاهده روزهای کاری و ساعت کاری غرفه ثابت را می تواند مشاهده نماید.


5.       ضرورت:

دفن و عدم بازیافت پسماند، یکی از معضلات جهان امروز، خصوصاً کشورهای جهان سوم و در حال توسعه است، بسیاری از پسماندهای تولید شده ، قابل بازگشت به چرخه طبیعت هستند، اما برخی از مواد  خشک مانند شیشه و پلاستیک تجزیه نمی‌شوند و بعضی دیگر هم مدت زیادی طول می‌کشد تا به چرخه طبیعت بازگرداند و از سویی دیگر بعضی از این مواد قابلیت بازگشت به چرخه صنعتی را دارند و نباید دفن شوند.
یکی از مسائلی که بسیاری از کشورهای جهان در ردیف برنامه‌های پسماند خود قرار داده‌اند، تفکیک پسماند  از مبدأ است که این کار علاوه بر رعایت اصول بهداشتی، منجر به‌ سلامت کالاهای تولید ‌شده از مواد بازیافتی هم می‌شود و از سوی دیگر، با انجام این کار بخش زیادی از هزینه‌های جمع‌آوری و ساماندهی زباله حذف می‌شود.
به نظر می‌رسد تا وقتی اصل کاهش تولید زباله توسط مردم در ایران جا نیفتد و فرهنگ آن نهادینه نشود، با مدیریت یک یا چند نهاد نمی‌توان کار چندانی برای این حجم زباله در روز انجام داد و از همه مهمتر چنانچه سازمانهای ذیصلاح اهمیت طرح تفکیک از مبدا را به همراه ایجاد زیر ساخت های مورد نیاز و سیستم منسجم و یکپارچه که تمام عوامل در گیر در این طرح را شامل نشود موفقیت در این طرح تنها یک آرزوی مدیریتی خواهد بود .
سرانه تولید زباله برای هر ایرانی۶۰۰ تا ۶۵۰ گرم است که این مقدار بسیار بیشتر از استانداردهای جهانی است به‌طورکلی در کشور ایران تنها ۸درصد از زباله‌های شهری بازیافت، کمپوست و مجدداً استفاده می‌شوند و ۹۲% آن دفن می‌شود.
از این مقدار دفع، فقط ۲۵ درصد بهداشتی و اصولی است و بقیه آن‌ها غیربهداشتی دفن می‌شوند. با احتساب جمعیت حدود 80میلیونی ایران می‌توان حساب کرد روزانه حدود ۵۰ هزار تن زباله در کشور انباشته، جمع‌آوری و ساماندهی می‌شود که مهم‌ترین و بهترین راه ساماندهی این پسماندها در مرحله ابتدایی ، تفکیک از مبدا با ساختار سیستمی و جذب همیاری و استفاده از فناوری اطلاعات میباشد.
امروزه  تغییرات دانش و آگاهی مردم با در نظر گرفتن  نفع محیط‌زیست، تفکیک پسماند را یک ضرورت می باشد که همه جوامع به‌صورت کامل باید آن را اجرا کنند، حتی اگر بخشی از جامعه بی اطلاع و یا مایل نباشند، این رویه طی سال‌های اخیر دربخشی از  ایران با همه فراز و نشیب‌هایش حرکتی رو به ‌جلو داشته تا جایی که طبق آخرین اخبار منتشر شده از سازمان مدیریت پسماند شهرداری یکی از شهر های کشور ، طی ۲ سال اخیر شاخص تفکیک پسماند از مبدأ در این شهر ، سیر صعودی داشته و از رقمی کمتر از یک درصد به ۴.۵ درصد رسیده است.
با توجه به هزینه های جمع آوری، حمل و دفن زباله های تفکیک نشده و اثرات مخرب آن بر محیط زیست و عدم بازگشت بعضی از این پسماندهای خشک به دامان طبیعت از یک سو، و درآمدها و اشتغال زایی هایی که با اجرای این طرح عاید آن شهر خواهد شد از سوی دیگر، مزیت های فراوان اجرای این طرح  بر کسی پوشیده نیست.